W trakcie przeglądu pałających nienawiścią do katolików portali (jak wiadomo innych nie czytam), odnalazłem na churchpopie mem dotyczący Polski. Jest to seria zdjęć na których nasi księża święcą nowo wybudowane chodniki, place zabaw, autobusy, boiska piłkarskie, ale też kaski, serwerownie i włazy kanalizacyjne. Naiwnie myślałem, że nie odbiegamy pod tym względem od reszty, ale jednak odbiegamy. Z komentarzy pod tekstem dowiedziałem się, że równie zabawnie jest tylko na Filipinach. Prawie w tym samym czasie (przedwczoraj) natrafiłem na film katolickiego apologety, który wyśmiewa ochronne zabobony. Fascynuje mnie ta obsesja tropienia magii u innych przy jednoczesnej niechęci do krytycznego spojrzenia na własne podwórko. Kościół nie chce spojrzeć na swoje praktyki niejako z zewnątrz. Tak się składa, że akurat stoję na zewnątrz, skąd mam dobry widok.

Choć nauki społeczne od 150 lat badają ten temat, najwidoczniej nie zyskały uznania w oczach księży. Kościół ma swój własny sposób na odróżnienie magi od religii. Metodę bezpieczną i komfortową dla Kościoła. Według niej, magię odróżnia od religii tryb w jakim zwracają się do sił nadprzyrodzonych. Magia posługuje się rozkazem, a religia prośbą. Jeśli podchodzimy do tych sił z szacunkiem, chciałoby się powiedzieć "po chrześcijańsku", wtedy mamy do czynienia z religią. Nawet jeśli tańczycie przy ognisku z zabitym kogutem, polewacie się krwią, paląc w ogniu czyjeś włosy. Jeśli tylko zakończycie to zdaniem "proszę Cię Boże", to nie ma to nic wspólnego z magią. Magia to tryb rozkazujący: "demonie, rozkazuję ci, przybądź" albo "niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi". Czy jakoś tak.

Odstawiając na bok katolickie definicje. święcenie autobusów zaliczamy do magi kontagialnej. Termin ten pochodzi jeszcze z XIX wieku. W antropologii oznacza przekonanie, że rzeczy które miały ze sobą kontakt wciąż na siebie wpływają. Kontakt ze święconą wodą nadaje autu trwałych, niezbywalnych cech. Żadna myjnia nie jest w stanie zmyć mocy jakie spłynęły na samochód w styczności z kropidłem. Podobnie żaden pumeks i mydło nie wymażą chrztu. Magia kontagialna należy do ulubionych magii Kościoła Katolickiego. To na niej opiera się kult relikwii. Relikwie trzeciego stopnia to przedmioty jedynie dotknięte przez świętych. Samo potarcie przedmiotu o coś świętego, powoduje przekazanie "mocy" na ten przedmiot. Polski Kościół praktykuje też dziwny obrzęd zwany "pocałunkiem". Nim nowa kopia świętego obrazu ruszy w objazd po parafiach, uroczyście styka się ją z oryginałem. Wówczas wierni traktują ją niemal jak oryginał. 100 lat po antropologach, zjawisko magii kontagialnej opisali psycholodzy, nazywając ją esencjonalizmem. 

Odnalezienie różnic między magią a religią nie jest wcale proste. Wiele wpływowych i modnych podejść neguje istnienie jakiś sztywnych granic. Magia i religia mają być równoległymi, dopełniającymi się sposobami poznawania świata duchowego. Opisywane na świecie praktyki są tak różnorodne, że nie sposób znaleźć ich wspólny mianownik. Skoro trudno spiąć religie jedną klamrą, jeszcze trudniej wskazać czym różni się od magii.

Paru szanowanych badaczy miało jednak pomysł jak je rozdzielić. Durkheim uważał magię za czynność, którą praktykuje się w samotności, gdzieś w nocy, na strychu. Religia była czymś masowym, czymś co nas jednoczy. W takim ujęciu publiczne święcenie autobusów trudno uznać za magię. Jednak już inny ojciec socjologii Max Weber uważał, że magię charakteryzuje praktyczność. Religia miała być bardziej adoracją Boga, czystym kultem. Patrząc w ten sposób można podzielić popularne modlitwy na mniej lub bardziej magiczne. Typowo religijną byłaby modlitwa dziękczynna, zaś modlitwa wstawiennicza trąciłaby czarami.

Wszystko zależy od tego po co święcimy autobusy. Jeśli z tyłu głowy mamy to, że będą się mniej psuły i nikt ich nie ukradnie, wtedy przechylamy się w stronę magii. Wielu antropologów (w tym Edward Norbeck) uważało, że magię wyróżnia dosłowność. Na tle religii magia jest konkretna i bezpośrednia. Chcąc zrobić komuś krzywdę nakłuwasz laleczkę igłami. Jeśli ukłujesz lalkę w brzuch to wywołasz ból brzucha. Podobnie postępuje ksiądz przy autobusie. Mógłby pobłogosławić samochód w myślach. Tymczasem widowiskowo obchodzi auto dookoła nie szczędząc przy tym wody. W magii musi być trochę show. 

Najłagodniejszym wyrokiem dla takich poczynań jest nazwanie tego umagicznianiem religii. Współcześnie nazywamy to "magią zdegradowaną' lub "zasymilowaną". Jest to światopogląd magiczny w obrębie religii, gdzie magiczne nie jest myślenie, a działanie. Ksiądz pełni w nim rolę czarownika. W społecznościach pierwotnych żaden ważny element życia nie mógł obejść się bez czarownika. Kiedy nie można wybudować drogi, uruchomić nowego systemu informatycznego, albo otworzyć szkoły bez błogosławieństwa księdza, ten przestaje pełnić funkcję kapłana. Ksiądz sprowadzony do kropidła przemienia się w maga

Czy duchy mogą się prostytuować? Jeśli pod prostytucją rozumiemy straszenie u tego kto płaci to tak. Pod tym względem najgorszą wywłoką jest "biała dama". Wystarczy tylko aby właściciel dworku lub zamku sypnął groszem. Białe damy nie należą do tych wybrednych. Chyba każde polski zamek, który chciał mieć własną białą damę, już ją posiadł. Na zamku może nie być żadnych atrakcji, ale biała dama być musi. Według historyka Bohdana Baranowskiego ("W kręgu upiorów i wilkołaków") większość z nich zwerbowano na zamki w XIX wieku. W epoce romantyzmu posiadanie ducha dołączonego do dworku opłacało się finansowo. Zubożali szlachcice sprzedając swoje zrujnowane posiadłości dorabiali do nich historie o białych damach i widmowych rycerzach. Pozostałe białe damy uzupełniono w latach 90. XX wieku. Legendy o białych damach wabią turystów i służą za tło do opowieści o histori zamku.

Przypadek białej damy powinien być przestrogą dla innych duchów. Pierwsza wzmianka o naszej bohaterce pochodzi z Bawarii z 1486. Oryginalna biała dama straszyła na zamku w Bayreuth. Za białą damę przebierała się dworzanka chcąca wystraszyć właścicieli pałacu. Były to czasy dalece odległe od romantycznej postawy wobec duchów. Duchy budziły wówczas przerażenie. Zabawa skończyła się tragicznie. Kobieta goniona przez służbę zginęła. W jednej z wersji potknęła się na schodach, w drugiej została pchnięta. Z biegiem lat historia nabierała paranormalnych rumieńców. Białe damy rozsiały się po innych zamkach Bawarii, potem po całych Niemczech i Europie. Wiara w białe damy może odnosić się do starych, ludowych demonów, takich jak białe dziewice.

Nie ma dowodów na to, że duchy mogą kogokolwiek skrzywdzić Co innego motłoch próbujący złapać zjawę. Pogromcy duchów stanowią już realne zagrożenie. W 1803 ulice londyńskiego Hammersmith zaczął nawiedzać duch. Mieszkańcy Hammersmith wzieli sprawy w swoje ręce, a dokładnie wzięli w te ręce broń,. Patrole złożone z lokalnych bohaterów tropiły okoliczną zjawę. Największym bohaterem postanowił zostać 29-letni celnik Francis Smith. Widząc ducha strzelił i zabił - idącego w białym stroju (jak mieli wówczas w zwyczaju) tynkarza. Prawdziwym duchem okazał się szewc, który chciał nastraszyć swego ucznia, za to, że straszył duchami jego dzieci.

O tym wydarzeniu najwidoczniej nie słyszał duch straszący 90 lat temu w Krakowie. Książka "Absurdy i kurioza przedwojennej Polski" przytacza przypadek zjawy z cmentarza podgórskiego. W 1928 widywano na nim ubraną w białe prześcieradło postać. Duch nawoływał przechodniów aby żałowali za grzechy. Kiedy policja chciała schwytać jegomościa, duch okazał się mieć całkiem szybkie nogi, którymi przebierał uciekając przed policją. Zjawa na szczęście uszła cało, a całe zajście zniechęciło ją na tyle, że porzuciła cmentarz. Gdybyście wpadli na coś podobnego pamiętajcie, że są na tym świecie ludzie, którzy chętnie sprawdzą, czy metalowy pręt aby na pewno przejdzie przez ducha. Wiara w niematerialne zjawy przynosi ze sobą materialne dziury w brzuchu.

Lubię tematy przy których nie muszę myśleć nad tytułem. Po prostu piszę o czym jest i już mam mocne otwarcie. Najstarsze wyobrażenia morderczych drzew zdecydowanie różnią się od dzisiejszych. Były to liściaste monstra podszywające się pod seksowne kobiety, czym kusiły marynarzy. Wyposzczony marynarz najwidoczniej nie przebierał, jak nie kobieta z rybim ogonem to drzewo z dziuplą. Nie oceniajmy.

Koncepcję krwiożerczego drzewa odmieniło odkrycie Johna Ellisa z 1768. W liście do Linneusza opisał owadożerną muchołówkę. W tamtych czasach biolodzy wiedzieli, że muchówka gwałtownie zamyka swoje liście, kiedy przycupnie na nich owad. Przyrodnicy znali jej nadwrażliwe liście, nie przypuszczali jednak, że roślina robi to celowo. Linneusz zignorował list Ellisa, uważając idee chwytających muchy roślin za absurdalną. Pomysł na krwiożercze krzaki odkurzył dopiero, skądinąd znany, Karol Darwin. W 1874 opublikował wyniki swoich badań nad owadożernymi roślinami, zaś rok później wydał jedno ze swych ostatnich dzieł Insectivorous Plants, poświęcone muchołówce.

Darwin był ówczesnym Sławomirem - wszystko co tworzył odbijało się szerokim echem. Z mięsożernymi roślinami nie było inaczej. Już w 1874 amerykańska gazeta The World pisała o dziwnych praktykach wśród tubylców z Madagaskaru. Niemiecki badacz Karl Liche widział jak tamtejsze plemię składało ofiarę z młodej dziewczyny. W trakcie tajemniczego rytuału dziewczyna została pożarta przez wielkie, mięsożerne drzewo. Nie muszę chyba dodawać, że nigdy nie było żadnego Karla Liche, plemienia ani takiego drzewa. Historię o plemieniu wystylizowano na relację naukową. Według Daniela Loxtona sam Darwin zabierając się do jej czytania myślał, że jest prawdziwa. Dopiero po paru stronach zorientował się, że to humbug. Historia o drzewie ludojadzie rozeszła się dzięki prasie brukowej. W ciągu paru lat drzewa zjadały ludzi w Nikaragui, na Filipinach i w Australii. Pojawiły się też powieści z morderczymi roślinami w tle. W 1894 wydano Strange Orchid H. G. Wellsa, późniejszą inspirację do horrorów o kwiatach ludojadach.

Odkrycie owadożernych roślin odmieniło nasze fantazje. Drzewa udające kobiety odeszły w cień, a w ich miejsce przyszły wysysające ludzkie soki mutanty. Mechanizm działania roślin ludojadów był podobny do tych znanych u rosiczek, muchołówek i dzbaneczników. Aby dodać odrobinę emocji w XX wieku drzewa postanowiły ścigać swoje ofiary. Od 1951 i powieści "Dzień tryfidów" mordercze krzaki zaczęły uganiać się za ludźmi. W 1955 Władca Pierścieni wylansował obowiązujący do dziś model mobilnego drzewa - Enta. W 2007 w Indiach przyłapano Enta na próbie pożarcia krowy. Według wieśniaków z indyjskiego regionu Padrame drzewo wypluło krowę dopiero po tym, jak zostało obrzucone patykami. Relację z tego fascynującego wydarzenia znajdziemy na youtubie, polecam. Najsłynniejszym obecnie drzewem na świecie jest Groot, postać z filmu Strażnicy Galaktyki. Jest tak popularny, że toczy się nawet spór o jego obywatelstwo. Swego rodaka widzą w nim m.in Portorykańczycy. Nie wiem czy korzenie Groota sięgają Portoryko, ale jego ojcem chrzestnym pozostaje Karol Darwin.

Słyszeliście o UFO w Bałtyku? Leżało sobie na dnie i przypominało Sokoła Milenium. O sprawie było naprawdę głośno. Pisał o niej Business Insider, CNN, i Live Science. Kosmitami w Bałtyku zajmowały się wszystkie, duże portale fact checkingowe jak Snopes, czy Hoax or Fact. Google Trends pokazuje jak fraza "UFO baltic" nagle wystrzeliła w wyszukiwaniach, od Kanady po Australię. W tym samym czasie polskie google nie odnotowało takiego zainteresowania. W naszym morzu odnajdują statek obcych, a my nic! U nas przeszło to bez echa. I o tym jest niniejszy tekst. Nie o UFO w Bałtyku, ale o tym czemu Polacy je olali.

Zjawisko ekscytujące dla całej wsi nie interesuje właściciela podwórka na którym się dzieje. Tradycyjna medycyna chińska, w tym akupunktura, jest modna wszędzie, tylko nie w Chinach. Wszyscy świecują uszy metodą Indian Hopi, tylko nie Indianie Hopi. Świat emocjonuje się kosmitami w Bałtyku, tylko nie kraj nad Bałtykiem. Aby zrozumieć co się dzieje, musimy przyswoić sobie termin - orbis exterior. Jest to obca przestrzeń, która przytłacza nas innością. Orbis exterior to miejsce nieoswojone, chaotyczne, nie do końca bezpieczne. Orbis exterior to jednak nie to samo co terra incognita. O exteriorze coś jednak wiemy. Wiemy jednak za mało aby uznać je za "swoje"

Exterior jest dla nas zagadką. Nie rozumiemy panujących w nim praw. W skrajnym orbis exterior panują skrajne różne zasady od tych, które znamy. Wiemy, że księgowa z Płocka, po tym jak zamknie oczy, spontanicznie nie uniesie się w górę. Ale już mnich z klasztoru na szczycie Himalajów - cholera wie. Wiele dobrego można powiedzieć o lekarzu z Grudziądza, jednak aby wyciął nam wyrostek musi przeciąć nam skórę. Tymczasem filipińskiego uzdrawiacza ta zasada nie obowiązuje. Polacy korzystając z usług Filipińczyków oczekują od nich złamania reguł znanych w "naszym świecie". To też pokłosie tego jak wyobrażaliśmy sobie kiedyś Antypody. Ludzie po drugiej stronie Ziemi mieli oczy na dłoniach i płetwy. Nie obowiązywały tam żadne prawa logiki. Na takich wyobrażeniach żerują egzotyczni uzdrawiacze. Powinni pochodzić z miejsc odległych od nas nie tyle geograficznie co kulturowo. Brazylijczyk informatyk nie ma takiej mocy jak Brazylijczyk Indianin z Amazonii.

Polacy nie widzą w sobie jakiegoś szczególnego mroku. Tymczasem dla reszty świata jesteśmy właśnie taką krainą. Europa Środkowa to siedlisko czarownic, wampirów i tajemniczych rytuałów. Moim ulubionym przykładem jest amerykański horror "Hostel". Pokazuje dzisiejszą Słowację jako kraj kanibali, gdzie ulicami rządzą sfory dzikich dzieci, mordujących za gumę do żucia. Amerykanów nie przekona doniesienie o UFO na plaży w Miami. Co innego dalekie morze Bałtyckie. Jim i Bob łatwiej uwierzą w UFO na dnie Bałtyku, niż w zatoce na Florydzie. Nasz region pasuje im na wylęgarnię tajemnic. Dla Janusza i Grażyny nasz Bałtyk się do tego nie nadaje. Tam gdzie rozbijasz parawan i pozwalasz taplać się dziecku nie ma miejsca dla UFO. Bałtyk śmierdzi dorszem, ale to nasz Bałtyk i nasz smród. Znamy go zbyt dobrze, aby znaleźć w nim miejsce dla kosmitów. Dziwny jest ten świat. My boimy się haitańskich laleczek voodoo, a Haitańczyk bałby się pewnie kurpiowskich figurek z wosku.

Podziwiam płaskoziemców. Ich wierzenia są tak kuriozalne, tak niemożliwe do pogodzenia z czymkolwiek, że utrzymanie ich wymaga nadludzkich operacji myślowych. Płaskoziemcy są albo geniuszami, albo..., nie no, muszą być geniuszami. Człekopodobny duch stworzył im świat i podyktował książkę (zwaną Biblią), którą przyjmują bez najmniejszych zastrzeżeń. Problem w tym, że kiedy przyjmujemy ją bez zastrzeżeń, pojawiają się liczne zastrzeżenia w stosunku do reszty świata. Jeśli Ziemia jest nieruchomym dyskiem stworzonym kilka tysięcy lat temu, to świat nie ma sensu. Płaskoziemcy mając do wyboru 1) Biblia nie ma sensu 2) Świat nie ma sensu - wybrali opcje numer 2.

Każdy kto dołączy do nich na facebooku, w ramach pakietu startowego dostaje książkę "Płaska Ziemia – ukrywana prawda". Z niej dowiemy się, że wszystko co kiedyś miało miejsce, tak naprawdę nigdy się nie wydarzyło. Prawie nic się nie wydarzyło, bo nie mogło, skoro świat ma 6000 lat. Płaskoziemcy jednym ruchem wyrzucili do śmieci całą prehistorię. Kasując ją na masową skalę przy okazji wsadzili do niszczarki ogon dinozaura. Dinozaur i tak powinien się cieszyć, bo przynajmniej to wyjaśnili. Nasza rodzima kultura ceramiki wstęgowej nie miała tego szczęścia. Wymazali ją z historii bez jednego słowa, jak tysiące, setki tysięcy rzeczy i zjawisk starszych niż 6000 lat.

Autor 'Płaskiej Ziemi - ukrytej prawdy" zaczyna od tego, że dinozaury wymyślono nim je odkryto. Zaproponowany w 1841 termin "dinozaur" wyprzedzać miał jakiekolwiek skamieniałości. W rzeczywistości kolekcjonowano je już w XVI wieku. Nie uważano ich jednak za resztki dawnych organizmów. Za Arystotelesem sądzono, że to twory samej Ziemi. W XVII wieku  niepokój wśród teologów wywołały skamieniałe, wymarłe amonity. Ich istnienie zaprzeczało religijnej narracji. Ta zakładała, że od czasów genesis gatunków ani nie ubywa, ani nie przybywa. W XVIII wieku znano już zasadę następstwa gatunkowego, Badacze potrafili przypisać warstwy skał do konkretnych skamieniałości. Tak w 1831 rozpoznano "Erę gadów". Wcześniej opisano szkielety m.in pterodaktyla (1784), mozazaura (1808), ichtiozaura (1811), plezjozaura (1821), iguanodona (1822) i megalozaura (1824).

Zdaniem płaskoziemców najlepszym argumentem za nieistnieniem dinozaurów jest ich elitarność. Może zacytuję: "Czemu zwykli ludzie nie potykają się o kości dinozaurów kopiąc w ogrodzie"? "Dlaczego odkrywcami dinozaurów są zazwyczaj paleontolodzy, a nie bezstronni ludzie"? "Czemu wystawiane są jedynie kopie szkieletów, a oryginały ukrywa w skarbcach pod kluczem, gdzie mają do nich dostęp jedynie naukowcy"? "Dlaczego nie udostępnia się kości tyranozaura niezależnym badaczom"? Czemu Janusz miałby sobie nie poradzić z badaniem dinozaurów (to już moje)? I tak wkraczamy w świat kultu amatora, filaru naszych czasów. Kilka lat temu przyjęło się określenie - kultura wernakularna. Pracownia Prostej Polszczyzny miałaby w tym miejscu wiele do powiedzenia. Ja pozostanę przy przysłówkach "amatorska" bądź "nieprofesjonalna". Kultura amatorska niepodzielnie dzieli i rządzi na youtube. Każdemu wydaje się, że zna się na wszystkim. Nie mając pojęcia jak coś wykonać, kręcimy filmiki z poradami dla innych. Podczas sobotniej rozkminy ludzie obalają  prawa biologii i fizyki. Płaskoziemcy są tego skrajnym przykładem.

Kultura nieprofesjonalna zdominowała sferę zjawisk paranormalnych. Czemu poszukiwacze Wielkiej Stopy nie mieliby jej odkryć? Przecież mają kapelusze i siatki na motyle jak "prawdziwi" biolodzy, a ci odkrywają nowe gatunki. Czemu grono nastolatków nie miałoby udowodnić istnienia duchów w nawiedzonym domu? Mają przecież różne mierniki, które pikają i pokazują jakieś cyferki, jak u "prawdziwych" naukowców. Czemu płaskoziemca ma sobie nie poradzić z kształtem planety? Ma przecież poziomicę, oczy, chłopski rozum i internet. Sednem kultury wernakularnej (już niech będzie) jest moc drzemiąca w Januszu. Wystarczy sznurek, kawałek linijki i drżyjcie uniwersytety!  Płaskoziemcy nie potrafią znaleźć dinozaurów więc te nie istnieją. W dodatku skoro Biblia o nich nie mówi, to nawet nie muszą szukać. Według płaskoziemców szkielety dinozaurów to mieszanka kości "krokodyli, legwanów, żyraf, kangurów, strusi i delfinów". Tak jakby któryś płaskoziemca potrafił odróżnić kości krokodyla i kangura.

Mamy zatem rozkochanie się w biblijnej wizji świata i umiłowanie amatora. Pozostaje jeszcze zamiłowanie do spisków. Według podręcznika dla płaskoziemców "Epokę lodowcową" i "Park Jurajski" nakręcili masoni. Wszystkie telewizje nadające programy o dinozaurach, National Geographic, Discovery - wszystko to masoni "Mit o dinozaurach" jest anty-chrześcijańskim wymysłem stworzonym aby odciągnąć ludzi od Boga. Zacytuję: "idea dinozaurów sugeruje, że niedoskonały Bóg musiał długo myśleć nim stworzył człowieka". Skoro dinozaury żyły kilkaset milionów lat, a ludzie tylko kilkaset tysięcy, to czyj jest Bóg, nasz czy dinozaurów?

Właścicielom alpak, pigmejskich jeży i wietnamskich świnek mówię pogardliwe "phy". Co to niby za egzotyka? Trzymać w domu potwora, to dopiero bajer! Najłatwiej trzymać potwora pod łóżkiem. Niestety poniosło mnie hipsterstwo i mój materac leży na starych skrzyniach (beznadziejny pomysł, nie polecam). Potwór spod łóżka ma na szczęście kuzyna - potwora z szafy. Oba potwory to organizmy skiofilne (cieniolubne). Unikają światła i prowadzą nocny tryb życia. Szafa przystosowana dla potwora powinna być lekko niedomknięta. Znany z horrorów motyw uchylonych drzwi dowodzi, że stwór lubi świeże powietrze. Przeprowadzone w Stanach badania pokazują, że potwory w szafie wolą dzieci rasy białej. Doniesienia o potworach w sypialniach azjatów to rzadkość. Autorzy badania tłumaczą to odmiennym wychowaniem. A może chodzi o szafy, może te azjatyckie są za małe? W każdym razie jeśli jesteście biali hodowla potwora jest dla was!

Filmy o potworach z szafy pokazują, że szafa powinna być pełna. Potwór czuje się najlepiej wśród gęsto upakowanych ciuchów. Lubi też wieszaki. Kiedy potwór atakuje (nikt nie mówił, że hodowla jest łatwa) wciąga cię do szafy. Tak zrobił w Inside the Closet (1984) oraz Monster in the Closet (1986). Zaciągnięcie do szafy przez potwora ma też swoje dobre strony. Serial Spooksville wykazał, że szafa robi się wówczas zaskakująco pojemna. Potwora można też tresować. W There's a Nightmare in My Closet (1987) za kaganiec służy nocna lampka. Wiele pomysłów jak utemperować potwora podsuwa krótkometrażowy Monster Problems (2015). Okazuje się, że wystarczy przykryć się prześcieradłem, zamknąć szafę na klucz lub skonfliktować potwora z szafy z potworem spod łóżka.

Tak wiem, to tylko tanie horrory. Nie powinienem czerpać z nich wiedzy. Niemniej owe horrory opisują dokładnie to co opisują ludzie. Discovery Channel wypuścił przed laty serial Haunting, w Polsce emitowany jako "Duchy". Program odniósł nieznany wcześniej stacji sukces. Leci już 10 sezon i końca nie widać. Jeden z odcinków 3 sezonu opowiada o żyjącym w garderobie potworze. Dzielna, amerykańska rodzina w finałowej scenie pokonuje go wybijając w sypialni okno. Według tej ponoć autentycznej historii potwór z szafy został dosłownie wyssany przez światło.

Z potworem w szafie jest jak z grzybem, nigdy nie wiesz czy już go masz. Możesz dokonać w nocy heroicznego czynu. Podejść do szafy, przewertować wieszaki i prawie na pewno nic nie znajdziesz. Kiedy sprawdzamy szafę, szczególnie w obecności innej osoby, ta wydaje się pusta. Mimo to, kiedy zaśniesz potwór wyjdzie z szafy, chwyci cię za nogi i wciągnie do środka. Jak to możliwe? Potwór z szafy wykorzystuje nasz błąd znany jako "niewykorzystywanie informacji o rozkładzie danych". Polega na niedocenianiu ogólnych informacji gromadzonych przez całe życie i przecenianiu informacji dotyczących konkretnej sytuacji. Szukając potwora w szafie za bardzo koncentrujemy się na tym co właśnie widzimy. Tymczasem ważny jest tu cały kontekst, także to, co już o potworze wiemy. Wiemy, że cechą potwora jest jego nieistnienie kiedy go szukamy. To, że akurat wtedy go nie ma, to jego cecha charakterystyczna. Zatem to, że go nie widzimy jest dokładnie tym co należałoby oczekiwać gdyby tam był.

To wyjaśnia czemu wystarczy zasłonić oczy aby garbaty potwór zniknął. Jeśli potwór znika z szafy kiedy do niej zaglądamy i pojawia się kiedy już nie patrzymy, to równie dobrze może istnieć tylko kiedy go widzimy i znikać kiedy przykryjemy się kołdrą. Skoro nie można udowodnić, że potwór nie istnieje, nie można też udowodnić, że istnieje. Wynika to z prostej zasady, że nasza pewność co do nieistnienia ma swoje granice. Jest ograniczona pewnością, z jaką możemy uznać że coś istnieje. Skoro potwór z szafy potrafi zwodzić nasze zmysły, to że zobaczysz go przy łóżku, o niczym jeszcze nie świadczy. Jeśli jest w szafie pomimo dowodów, że go tam nie ma, może nie być w naszych nogach kiedy mamy dowód, że tam jest. Tak właśnie sobie wtedy powtarzaj, przykryj się kołdrą i poczekaj aż pójdzie.

Wszyscy lubimy połykać. Medycyna alternatywna uwielbia preparaty do łykania i wcierania. Unika za to igieł i strzykawek. Zabrzmi to jakbym nie wierzył w ludzi (ależ skąd), ale to wina bajek. Od zawsze cudowne mikstury i magiczne eliksiry połykano. Żaden czarodziej nie wciskał ich w żyły. Nie ufamy medycynie bo nie lubimy procedur, których nie było w bajkach. Z tęsknotą spoglądamy więc na leczenie ziołami, żywiołami w butelkach i świecącymi minerałami. Srebro nadaje się do tego idealnie.

Ludowe opowieści są podziurawione od srebrnych kul. Strzelaninę rozpoczął Jeana Chastela, który w XVIII wieku zabił taką kulą grasującego wilkołaka. Słysząc "wilkołak" mamy przed oczami chodzącą na dwóch łapach bestię. Takiego wilkołaka wymyśliło kino. W europejskiej kulturze wilkołaki były wielkimi wilkami. Człowiek zmieniający się w wilkołaka zamieniał się w wilka. Chastel stworzył kule przetapiając srebrny medalik. Wątek religijny gdzieś się zapodział, a ludzie zapamiętali tylko to, że kula była srebrna. W XIX wieku u braci Grimm czarownicę zabija już zwykły, srebrny guzik. Filmy fantasy uczą, że w obliczu złego warto mieć coś srebrnego. Jeśli srebro działa na mityczne stwory, może zadziała na innego, niewidzialnego wroga - bakterie.

Srebro ma na to niezłe papiery. Jony srebra uszkadzają błony komórkowe bakterii. Wiedząc to wciskamy srebro wszędzie tam, gdzie bakterie są źle widziane. Srebro stosuje się w opatrunkach, z lepszym i gorszym skutkiem. Dobrze sprawdza się na rurkach intubacyjnych, gorzej na pokrytych nim cewnikach. Generalnie, choć medycyna zna zastosowania dla związków srebra, to pacjent raczej się nim nie pobawi. Tymczasem ludzie pragną srebra, przecież zabija wilkołaki i inne stwory. Dajcie nam srebro - krzyczeli. Dostali srebro koloidalne, czyli rozdrobnione drobinki srebra zmieszane z wodą. Srebro koloidalne to rzadki przykład mieszaniny która nie ma na nas żadnego pozytywnego wpływu. Naprawdę trzeba było się postarać, aby znaleźć coś takiego. Nasz organizm nie wie co począć ze srebrem bo go nie potrzebuje. Może je tylko odkładać, co prowadzi do choroby znanej jako srebrzyca. Przyjmowanie koloidalnego srebra może wywołać ślepotę i uszkodzić organy wewnętrzne.

W krajach zachodu (m.in w USA) terapie oparte na koloidalnym srebrze są po prostu zakazane. W Polsce obowiązują jedynie dyrektywy medycyny pracy. W naszym kraju nie ma żadnych kar za obrót koloidem srebra, więc rodacy piją go na potęgę. Na allegro znajdziemy kilkaset produktów, które w tej chwili kupuje blisko tysiąc osób. Są to głównie płyny do przemywania skóry, ale też do picia i rozpylania w nosie. Jeśli ktoś wątpi, że prymitywne myślenie magiczne odegrało tu swoją rolę, zapraszam na wycieczkę po internetowych sklepach. Oferujący srebro koloidalne wprost odwołują się do wilkołaków. Absolutnie się tego nie wstydzą. Z dumą podkreślają dawną wiarę w moc srebra. Nie linkuję, aby nie nabijać im wyświetleń.