Historia kantowania prostego ludu ma długą tradycje pod każdą szerokością geograficzną. Konsultant naukowy ekspedycji Beringa Stiepan Kraszczennikow, nie mógł nadziwić się skali prymitywizmu sztuczek Kamczackich szamanów. Mieli oni przebijać się nożem, nie pozostawiając przy tym żadnych śladów na swoim ciele. Jak pisał, "sztuczki były wykonywane tak nieporadnie, że każdy komu oczy nie zaćmił jeszcze zabobon, mógł z łatwością przejrzeć je na wylot. Trudno było powstrzymać się od śmiechu na widok takiego prostactwa, czegoś czego wstydziłby się najmarniejszy kuglarz". Cytat za "Obserwatorzy nieba, szamani i królowie, Edwina Kruppa":

Widać było, jak wsuwają nóż pod futro, a potem wyciskają krew z pęcherza, który trzymają na piersiach. Po tym wszystkim, szaman chciał nas jeszcze bardziej zadziwić, ukazując zakrwawiony brzuch i udając, że zasklepił ranę, której sobie nie zadał.

Kraszczennikow tłumaczył te marne show, osobliwym audytorium składającym się z prostych myśliwych. Jednak nasza sztuczka wykracza poza pijących mocz reniferów sybirskich szamanów. Cięcie i przebijanie się jest na tyle atrakcyjnym widowiskiem, iż serwuje się je w wielu odmianach. Mistycy sufi dziurawią się na potęgę przy braku większej ilości krwi. Derwisze przebijają tylko określone miejsca i to w określony sposób, tak że suma summarum nie ma w tym nic niezwykłego. Wielu z nas, przy odrobinie treningu i zaciśniętych zębach, dokonałoby podobnego wyczynu. Tytułowa filipińska moc, czy jak kto woli psychic surgery - także polega na "kaleczeniu", jednak tym razem na "kaleczeniu" pacjenta. Przez słowo "kaleczenie" rozumiem, wykręcanie swoich rąk w skórę chorego, jakoby zagłębiały się w jego ciało, polewanie to wszystko zwierzęcą krwią, a następnie pokazanie cudownie zaleczonej rany której nigdy nie było. Szczytowe osiągnięcie operacji małoinwazyjnych! Wielu znanych magików demaskowało tę sztuczkę z Milbournem, Tellerem i Randim na czele. Pod linkiem próbka filipińskiej medycyny w wykonaniu Criss'a Angela.

Tego typu operację przeprowadzono przy pełnej widowni w studiu australijskiej telewizji. Publiczność była zszokowana, jak doktor Barney Daniels usunął nie do końca zidentyfikowany fragment ciała pacjenta, wpychając w jego ciała swoje łapska, nie zostawiając przy tym śladu przecięcia skóry. Po wszystkich oh-ach i ah-ach jakie spłynęły na doktora, ujawnił się jako iluzjonista i sceptyk Danny Varney.


W Polsce popularność Filipińskich uzdrawiaczy jest zaskakująco wielka. Do pójścia do Filipińczyka namawiała mają biologiczną matkę, matkę autora tego bloga (!), jej koleżanka, zaś pacjentem takiego uzdrowiciela (wstyd się przyznać, ale cóż, rodziny się nie wybiera) był mój wujek. Argumentem wujka w dyskusji ze mną, było "wyciągnął coś ze mnie, ponieważ słyszałem jak wrzucił to do metalowego garnka" - jak widać niektórym niewiele trzeba. To, iż przechodząca przez nasz kraj fala uzdrowicieli, rekrutuje się właśnie z tamtych terenów, to nie przypadek. Ojczyzny "chirurgii czwartego wymiaru" jak kretyńsko nazwał ją Ormond McGill pod koniec lat 50-tych, czyli właśnie Filipiny i Brazylia mają w Polsce konotacje magicznych i dzikich terenów. Odstawiający takie szopki Hiszpan nie byłby tak przekonywujący jak Filipińczyk, "Filipiny, gdzie to w ogóle jest, pewnie tam gdzie voodoo". 

Choć psychic surgery liczy sobie ponad 70 lat, do nas przybyła stąd, skąd większość głupot, czyli ze Stanów. Tam nauczał i leczył (czyli kantował w żywe oczy), największy guru filipińskich mocy Tony Agpaoa. Nawiasem mówiąc ostatecznie aresztowany za swe oszustwa. Skala chirurgi czwartego wymiaru urosła w USA do rozmiarów, w których swoją opinie o tych zabiegach wydać musiała największa amerykańska instytucja ochrony konsumentów, nazywając psychic surgery "czystym kuglarstwem". Niezłą reklamą dla filipińskich naciągaczy były zabiegi którym poddał się Andy Kaufman. Po serii "operacji", zapewniany przez uzdrawiaczy Kaufaman ogłosił powrót do zdrowia i całkowite usunięcie nowotworu... następnie parę miesięcy później zmarł. Mimo że mamy do czynienia z absolutnym oszustwem nasza litera prawa nie kiwnęła nawet palcem aby przepędzić tych ludzi. Następnym etapem, jako że zapotrzebowanie sprzyja rozszerzeniu usługi, zdaje się psychic dentistry - tym razem wkłada się zakrwawione tkanki wprost do gęby, następnie wyciąga razem z bólem zęba Szczerze mówiąc nie słyszałem jeszcze o takich praktykach w naszym kraju, ale wynalazłem opisy tego czegoś na zachodnich stronach, zatem czekam z niecierpliwością.

Dziś parę słów o Matce Bożej z Guadalupe. Bez trudy wynajdziemy wiele informacji o dziwach z nią związanych. Począwszy od Wojtka Cejrowskiego po "Nie do wiary" kończąc. Od lat nabija się nam głowy głupotami o tym obrazie, skąpiąc choćby jednego słowa zdrowego rozsądku. Czy rzeczywiście na meksykańskim obrazie "nie znaleziono żadnych farb, żadnych barwników, ani pozostałości szkicu (nasza-arka.pl)" a "wielu sceptyków i racjonalistów w konfrontacji z faktami, które odkryli, badając święty obraz, odrzuciło swój sceptycyzm i nie wiarę, klękając przed tajemnicą niewidzialnego Boga (opoka.org.pl)"?

Matka Boża z Guadalupe jest XVI wiecznym obrazem, który został przez nią zesłany za pośrednictwem Juan Diego. Jak głosi legenda, prosty chłop Juan Diego Cuauhtlatoatzin miał dostarczyć go w postaci worka kwiatów, aby owe kwiaty same w nadnaturalny sposób utworzyły na tkaninie wizerunek Maryi. Z racji tego iż autorką obrazu jest Matka Boska, żadne katolickie oczy nie potrafią dostrzec w nim zwykłego malowidła. Tęgie umysły patrzą i patrzą i nic. Nie wiadomo jak powstał, a wszystko co z nim związane jest niezwykłe. Tylko boska siła stworzyć mogła takie dzieło.


Wiem, iż poczucie czy coś jest narysowane jest subiektywne. Twierdzę jednak że średnio inteligentne dziecko przy odrobienie chęci dostrzeże, że Guadalupe to najzwyklejszy obraz. Spójrzmy jedynie na górę obrazu. Ponadczasowa Matka Boska namalowała się w konwencji typowej dla okresu i zawiera w sobie rysy XVI wiecznego Meksyku. Postać jest w rzeczywistości zbiorem atrybutów chrześcijańskich i azteckich (bogini matki Tonantzin) namalowanym w typowej kolorystyce (zieleń, błękit) Niepokalanej. Matka Boska albo nie ma talentu do rysowania, albo nie była tak piękna jak o niej mówią. Jej twarz nie znajduje się na środku głowy (A), jest dość mocna przesunięta w prawo. U góry (B) widać zamalowaną koronę, zaś oczy zawierają ordynarnie namalowane kontury (znane na malowidłach, nieznane w naturze) (C). Na lewym policzku Marii widać ewidentnie grubszą warstwę farby tworzącą cień (D). Ciekawym argumentem, iż jest to najzwyklejsze i to nie najlepsze malowidło, są złote pasy biegnące (E). Perspektywa czy jakiekolwiek zagięcia zdają się nie dotyczyć biegnących od głowy do stóp ozdobnych pasów. W konsekwencji wyglądają tak jak wyglądać nie mogą - otóż na całej wysokości mają taką samą szerokość. Cała zaś Najświętsza Panienka pokryte jest gwiazdami (F) i trzeba złej woli, aby nie dostrzec dziecinnej konwencji w której zostały namalowane.

Takich demaskujących niedociągnięć jest na obrazie wiele, polecam zapoznać się z analizą całości postaci w książce "The mystery chronicles" (rozdział: Image of Guadalupe, Myth-perception). Wyniki badań upublicznione 2002 roku przez konserwatora obrazu Jose Rosalesa potwierdziły, iż to nie różami wyręczyła się Maria, lecz musiała zakasać rękawy i wziąć pędzel do ręki. Cały materiał zagruntowany jest siarczanem wapnia i zostało namalowane z użyciem materiałów i metod popularnych w XVI wieku. Zdjęcia w podczerwieni ujawniły również szkic obrazu, wykonany sadzą. Stąd wiemy, że dłonie Matki Bożej z Guadalupe zostały przy malowaniu zmodyfikowane w stosunku do pierwotnych założeń. Odkrycia te nie było zaskoczeniem. Na namalowanie ludzką ręką wskazywano już w czasie pierwszych szczegółowych oględzin obrazu w 1556 roku. Wymieniono nawet potencjalnego autora, indiańskiego malarza Marcos'a Cipaca.

Jeśli istnieją zatem tak przekonujące dowody przeciwko niebiańskiemu pochodzeniu obrazu, dlaczego skądinąd wykształceni ludzie podnosząc coraz nowsze i dziwniejsze argumenty. Zaczynając od tego że jest niezniszczalny, po odpychanie przez niego komary. W latach 20-tych XX wieku w źrenicach Madonny z Guadalupe dostrzeżono kilkoro postaci. Oto te postacie - widzicie prawda? Ja też nie. Na załączonych plamach "eksperci" nie tylko wychwycili 5 ludzkich sylwetek, potrafią nawet odróżnić ich płeć, podać kolor skóry, a nawet wskazać te postacie z imienia i nazwiska!

Legenda o Juan Diego, przesycona motywami ze Starego i Nowego Testamentu, jest w rzeczywistości inną wersją wcześniejszej hiszpańskiej legendy o pastuchu i cudownym posągu Matki Bożej. Z historycznego punktu widzenia wątpliwe jest aby Juan Diego kiedykolwiek istniał. Wątpią w niego nie tyle zatwardziali ateiści, ale i miejscowe kościelne władze i to już od wieków! Pierwsze opowieści o Juan Diego pojawiają się dopiero sto lat po wydarzeniach w których brał udział. Cała historia wygląda na tyle naiwnie, że w XIX wieku, zarówno wśród Meksykańskich historyków jak i biskupów był on postacią czysto mitologiczną. Pod presją wiernych coraz potężniejszych kościołów Ameryki Środkowej, w 1999 roku ta wpół mityczna postać została podniesiona do rangi błogosławionej, aby w 2002 zostać pełnoprawnym świętym. Burze wywołał wówczas sam opat bazyliki w Guadalupe Guillermo Schulenburg, oświadczając iż Juan Diego jest tylko symbolem i nie wierzy aby kiedykolwiek istniał. Tym samym "niezwykle ostry i krytyczny proces kanonizacji", po raz kolejny (patrz św Jerzy od smoka) dopuścił do grona świętych, być może nieistniejącą nigdy osobę.

Nie wiem jak wam, ale mi wciąż nie znudziły się przepowiednie końca świata. Tym razem, pod lupę wezmę przypadkiem ze strony "nie tylko kontrowersje", węszące zejście na Ziemię antychrysta. Temat tak poważny jak niebezpieczny jest antychryst. Proroctwo oparte jest na Biblii i snach, niemniej łatwo rozłożyć je na czynniki pierwsze i pokazać pewne uniwersalne cechy. Wybrane fragmenty, ale przydałoby się przeczytać całość (pod linkiem u góry):

Mój znajomy, chrześcijanin i brat w Chrystusie, miał sen z 21 na 22.listopada 2008r., w którym słyszał głos, że "za 300 dni" coś ważnego ma się wydarzyć. W międzyczasie podobne sny miały inne osoby z jego otoczenia. Między innymi 11-letnia dziewczynka. Wszystkie sny skrupulatnie odnotowywano i analizowano je. Ostatni sen z tego cyklu miał miejsce w pierwszej połowie grudnia 2008r. Wniosek, jaki płynie z tych wszystkich snów, jest taki, że o tym czasie miałby ukazać się antychryst...

Co do tej daty to powiem jeszcze tyle, że nie chodzi o jakąś konkretną datę, ale raczej o cykl wydarzeń, które zapoczątkuje najprawdopodobniej ten dzień 18.września 2009r. (...)
Po wyliczeniach otrzymano datę 18.września 2009r. Data jak każda inna. Nic nie mówiąca. Ale gdy zajrzymy do kalendarza luni-solarnego, jakim Bóg chce, by Jego lud się posługiwał, to zobaczymy, że tego dnia ma miejsce nów. Astronomiczny nów Księżyca. Otóż w symbolice biblijnej Księżyc jest nazwany Wiernym Świadkiem, a tak samo określony jest Jezus w Apokalipsie. Jezus, jak wiemy, ukazał nam charakter Ojca. Obrazowo to wygląda tak, że Księżyc (Jezus) odbijał na swojej powierzchni charakter Słońca (Swojego Ojca). Zatem symbolem antychrysta jest nów astronomiczny. (...) 

Chciałbym wam jeszcze o jednej rzeczy napisać. Mój znajomy nie miał żadnego pojęcia o praktycznym wykorzystaniu kalendarza luni-solarnego (księżycowo-słonecznego). Zatem o jakiejś manipulacji tu nie może być mowy. 

Podsumowując, mamy do czynienia z czterema niezaprzeczalnymi faktami:
1/ datą, jaka pojawia się po wyliczeniu "za trzysta dni" jest data 18.września 2009r. i jest to nów astronomiczny
2/ w tym też okresie ma miejsce bardzo ważne święto w judaizmie: Rosz HaSzana i nów siódmego miesiąca (dzień trąbienia)
3/ w tym też okresie ma miejsce bardzo ważne święto dla muzułmanów kończących szczególny okres liturgiczny - koniec Ramadanu
4/ w tym okresie ma miejsce święto dla wyznawców hinduizmu (Nawratri)
Mój komentarz do tego snu jest taki: pożyjemy - zobaczymy.

Dostrzegam tu pewne schizofreniczne podejście. Z jednej strony zdystansowanie się i nutka sceptycyzmu. Z drugiej, stworzenie krótkiego filmu na youtubie i dzielenie się tym publicznie. Rozjechanie te jest jedną z immanentnych cech prorokowania. Po jednej stronie stawiamy, jak pisze autor, "niezaprzeczalne fakty" (określenie fakty było za słabe, te fakty są "niezaprzeczalne"). Po drugiej stronie wklejamy ostrożne sformułowania, aby nie wyjść na fanatyka. Analizuje jedną konkretną datę - 18 września, mimo to autor przypomina nam, że "nie chodzi o jakąś konkretną datę". Każda wróżka z namiotu ustawionego w wesołym miasteczku zna tą technikę asekuracji. Wróżba czy proroctwo działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Z jednej strony musimy umiejscowić je czasowo aby w ogóle kogoś zainteresować. Następnie "odczasowić je", rozmazać je. Podawanie dat jest mało popularnym elementem jasnowidzenia, już samo nakreślenie roku przynosi opłakane skutki, a co dopiero daty dziennej. Dlatego przepowiednie muszą być rozmyte a zarazem konkretne, przez co stają się nieweryfikowalne. Bo cóż znaczy, że 18 września może być jedynie początkiem? Kiedy w takim razie będzie można ostatecznie potwierdzić lub wykluczyć ten proroczy sen? Nie wiadomo. 

W przepowiedni lakonicznie pojawia się coś bardzo ważnego. "W międzyczasie podobne sny miały inne osoby z jego otoczenia". Jeśli tym osobom przyśniło się to samo, w tą samą noc, byłoby to rzeczywiście niesamowite. Byłby to dowód o wiele bardziej przekonujący niż wszystkie te astronomiczno-biblijne wyliczenia. Tymczasem jest o tym jedynie krótka wzmianka. Ot taka drobna wzmianka, o wiele bardziej sensacyjna niż sama sensacja której ma dotyczyć.

Nie bez znaczenia jest, że takowy sen miała 11-letnia dziewczynka. Jest to jedyna osoba wymieniona wśród wszytki tych, którzy mieli podobny sen, zatem coś zadecydowało aby wymienić akurat ją. Dzieci jako symbol niewinności, "kto jak kto ale dziecko by nie oszukiwało". Niestety dziecko nie zawsze rozumie w czym dokładnie uczestniczy, jest łatwe do zmanipulowania przez dorosłych, a przy tym chętne do tego typu inicjatyw, ponieważ ściąga na siebie uwagę dorosłych. Przypomnę tylko że wielkie objawienia maryjne przekazywane były najczęściej przez dzieci... i to dzieci były głównymi świadkami tysięcy procesów o czary w XVII wieku. Trudno powiedzieć kto jest tu bardziej naiwny, dzieci uczestniczące w tych całych zabawach, czy wierzący im dorośli.


Ostatecznie, czy 18 września jest rzeczywiście tak niezwykłą datą. Czy chrześcijański Bóg rzeczywiście wybrał tak ważną datę spoglądając na święta w intencji hinduskich bóstw? Nie ma takiej daty do której nie dałoby się nadbudować otoczki niezwykłej i niecodziennej. Załóżmy jednak że jest, skąd owy człowiek o niej wiedział, skoro "nie miał żadnego pojęcia o praktycznym wykorzystaniu kalendarza luni-solarnego (księżycowo-słonecznego). Zatem o jakiejś manipulacji tu nie może być mowy." Załóżmy że to prawda i że osoba ta rzeczywiście nie interesuje się tą tematyką. Okazuje się, że wcale nie musi. Klasycznym tego przykładem jest historia z przełomu XIX i XX wieku. Catherine Mulle (znanej jako Helena Smith, potrafiła pisać w sanskrycie i w języku arabskim, mimo że wcześniej nie spotkała się z tymi językami. Zdania których używała zostały odnalezione w w genewskiej bibliotece publicznej, na jednej ze stron książki którą Smith wertowała wiele lat wcześniej. Nie czytała, wertowała! Nie trzeba się niczym interesować, wystarczy jedno zdanie, gdzieś zasłyszane na ulicy, w radiu, gdziekolwiek, w zaskakujący sposób wydobyte następnie po latach z nieświadomości.

Postanowiłem podkarmić grona chrześcijańskich prześmiewców, których bawi cześć z jaką hindusi traktują mućkę. Klęczenie przed obrazem jest ok, ale przed krową to głupota. Kilkanaście dni temu, dowiedziałem się o wielkim, nieplanowym święcie jakie trwa teraz w Indiach. W jednej z miejscowości na świat przyszedł cielak o trzech pyskach. Prosty lud zinterpretował to tak jak potrafił, czyli jako Trimurti, najwyższej szychy hinduskiego panteonu (połączenie Brahmy, Wisznu i Śiwy). Przedsiębiorczy ludzie zajęli się już nowym nabytkiem, cielak siedzi sobie w zagrodzie pięknie przystrojony, przed nim leży taca z darami do składania pienięków, a nieskończenie długa kolejka chętnych dotknięcia Trimurti zasila sakiewki pomysłodawców.

Każda religia ma swoje naiwności, nazywane "cudami" i nie inaczej jest w hinduizmie. Najsłynniejszy krowi cud, w ogóle najsłynniejszy cud rodem z Indii to "hindu milk miracle". Chrześcijanie mają figurki płaczące krwią, a nasi wschodni bracia figurki pijące mleko. Wykonane głównie z gliny statuetki, iły przyłożone do ich ust mleko. W tym miejscu myślę głównie o krowopodobnej Nandin, ale należałoby dołożyć do tego boga-słonia Ganesa czy figurki samego Śiwy.


Sprawa nie jest niezwykła zważywszy na materiał z których je wykonano. Nie trzeba posążku w kształcie krowy aby "wypić" mleko. Wystarczy kawałek doniczki, aby w styku z wodą doniczka wydawała się nie mniej spragniona. Na pomalowanej czy polakierowanej figurce wystarczy drobna rysa, aby zadziwiła pswoją mleczną pazernością. Nie byłoby nawet o czym pisać, gdyby podobny efekt nie był udziałem posążków wykonanych z marmuru, czy z metalu. Indyjscy sceptycy zabrali się więc do roboty. Znam tylko dwóch Indyjskich sceptyków, nie licząc Sorcara, pogromcy Sai Baby, którego narodowość nie jestem pewien A tak naprawdę, to nim zainteresowałem się cudem mleka, znałem tylko jednego Indyjskiego sceptyka, Prabir'a Ghosha. Tego samego na którego wielki Hinduski mistyk Acharya Satyananda wydał wyrok śmierci, po tym jak przy kamerach National Geographic zdemaskował jego prymitywne sztuczki.

Wracając do tematu. Jak można było się domyślać, figurki które mleka pić nie mogły, w rzeczy samej go nie piły. "Picie" okazało się ledwo widoczną stróżką płynącą po brodach posążków. W ten sposób potwierdzono donosy, o zbierającym się pod figurkami mleku. Płyn taki można było łatwo wyjaśnić jako rozlany przez wiernych. Gorzej było wytłumaczyć się z ukrytych rynien które odprowadzały mleko "wypite" przez bogów do puszek ustawionych na tyłach świątyni Bengali - które odnaleźli reporterzy "India Abroad".

Na różnych etap mojego życia dawałem ponieść się "intrygującym dowodom" i "niezwykłym faktom". Dla przykładu, nie najlepszym pomysłem było przesiadywanie na podłodze w EMPIK-u i czytanie podstaw grafologii. W latach 80. około 80% dużych amerykańskich firm zatrudniało grafologów do sprawdzania ręcznie pisanych CV. W Polsce jesteśmy na etapie zapraszania podobnych "ekspertów" na łono "Pytania na śniadanie". Ważne jest tu rozgraniczenie grafologii - jako analizy cech osobowości na podstawie pisma, która jest bzdurą, Oraz grafologii - w rozumieniu ekspertyzy potwierdzającej autentyczności podpisu. Jeden z największych kryminologów na świecie zajmujących się pismem Randy Gibson, uważa że jedna do drugiej, ma się jak astrologia do astronomii. Grafologia w dużej mierze bazuje na dorobku profesjonalnej analizy pisma, jednak w swoim sensie, celu i wynikach, nie ma z nią nic wspólnego.
 
Opisy charakteru badanych przez grafologów są tak ścisłe, jak centurie Nostradamusa. Tak wiarygodne jak przepowiednie wróżki Semiramidy, oraz tak sprawdzalne jak wizje Jackowskiego. Ile można wyczytać z człowieka z szerokości odstępu pomiędzy liniami tekstu, pokazał w roku 1991 James Randi. Zaprosił do swego programu znanego wówczas w USA grafologa, Duncana McIntosha. Dancan miał na podstawie pism przyporządkować je do wymienionych mu wcześniej zawodów, tak różnych jak artysta, żeglarz, sekretarka, i rolnik. Jak można przypuszczać wszystko skończyło się telewizyjnym blamażem. Podobne tortury zapodał Michael Shermer autorce wielu książek o grafologii Sheili Lowe. Opisane przez Lowe cechy zostały ukradkiem przypisane do zupełnie przypadkowych ludzi, którzy potwierdzili, że Lowe odgadła ich cechy. Opis charakteru sporządzony przez grafolożkę był tak ogólny, iż utożsamiać mógł się z nim każdy.


Pomimo że grafologia liczy sobie kilkaset lat, swoje skrzydła rozwinęła dopiero pod płaszczem XX-wiecznej psychologii. Zagarnęła z niej terminy i fachowy język opisu osobowości. Każdy z nas, na chłopski rozum, doszukałby się jakiś wskazówek w piśmie odręcznym. Błędy ortograficzne, pośpiech w pisaniu czy zabrudzenie kartki oczywiście mogą coś mówić. Może osoba ta pisała w pośpiechu bo jest pełna energii i wigoru... a może śpieszyła się na autobus. Wiele z założeń grafologii można obalić na miejscu. Nachylenie pisma które wskazywać ma na naszą intra lub ekstrawertyczność, można zmienić obracając kartkę. Co grafologia powie o piśmie chińskim które nie przystaje do jej reguł? Czy ruch ręki Azjatów nie zdradza ich osobowości, tak jak zdradza to alfabet łaciński? Czymś jeszcze ciekawszym jest grafoterapia. To szalony pomysł, że zmiana charakteru pisma pociągnie za sobą zmiany w charakterze piszącego. Moje pismo charakteryzuje się nie łączeniem ze sobą liter w wyrazach, tymczasem grafologia zalecała łączenie liter w sylaby, co rzekomo ubogaca wewnętrznie. Dobrze jest eksponować literę "f" (talent organizacyjny) i raczej nie podkreślać litery "r" (skłonność do agresji). Tym podobne przekonania kwitną w najlepsze - oczywiście przy zerowym stanie dowodów potwierdzających ich skuteczność i maksymalnej, ślepej aprobacie opinii publicznej.