Wczoraj dowiedziałem się o nowym projekcie znanego ufologa Igora Witkowskiego, tym razem raczącego nas nie zdjęciami, a obrazami kosmitów. Okazuje się że UFO jest wszędzie, wystarczy tylko poszukać. Czasami przymrużyć przy tym oczy, wiele się nie zastanawiać - i voila - UFO na każdym obrazie. Oczywiście, UFO absolutnie wszędzie byłoby głupie, należy zatem wybrać takie obrazy które już przedstawiają jakieś dziwy. W końcu UFO nie leciało do nas 100 tysięcy lat tylko po to aby zawisnąć między bocianami Chełmońskiego. Co innego ukrzyżowanie Chrystusa - po to już warto wsiąść do spodka. Mniej więcej takie myślenie przyświeca ludziom łączącym pasje Chrystusa z latającym spodkiem. Nie wiem jakie obrazy w formie dowodów zamierza zaprezentować Witkowski, mamy natomiast na youtubie krótki film zapowiadający jego książkę "UFO i Chrystus". Materiały są, jak mówi autor, "nieznane" a ich zebranie zajęło mu "dużo czasu". Mi zajęło 2 sekundy - wszystkie pokazane na klipie obrazy mieszczą się w pierwszej 10-tce grafik jakie wyskakują w google po wpisaniu frazy "ufo christ"


Pierwszy obraz jaki widzimy w tle, a także jedyny który powtarza się dwa razy, to Madonna z dzieckiem i małym świętym Janem, autorstwa najprawdopodobniej Sebastiano Mainardi. W prawym górnym rogu widać świecący obiekt, na który spogląda pasterz wraz ze swoim psem. Obiekt przypomina gwiazdę, często towarzyszącą przedstawieniom Maryjnym, zwłaszcza w malarstwie Bizantyjskim. To na co spogląda pastuch nie jest oczywiście statkiem obcych. Jest to nawiązanie do Ewangelii Łukasza, na temat objawienia się pastuchom anioła zapowiadającego przyjście mesjasza. Na obrazie z rzekomym UFO nie ma jednak anioła, ponieważ inspiracją dla artysty była Protoewangelia Jakuba, opisująca nie aniołów a właśnie świecącą chmurę. Gest zasłonięcia oczu przez pasterza jest charakterystycznym elementem tego wydarzenia i odwołuje się do słów, iż światło była tak intensywne że oczy nie mogły znieść tego widoku.


Drugi obraz na filmie Witkowskiego to absolutny klasyk. Jest to XIV wieczne malowidło z Kosowa, które widniało niegdyś w szablonie mojego bloga. Dla ufologów odkrył je Alexandar Paunovitch w 1964 roku, natomiast pierwsze pomysły wiążące widoczne na nim dwa obiekty z UFO to zasługa francuskiego czasopisma "Sputnik". Fresk przedstawiać ma dwa statki kosmiczne i ich pilotów czy coś w ten deseń. W rzeczywistości jest to niezwykle popularne w malarstwie wczesnego średniowiecza, antropomorficzny obraz Słońca i Księżyca. Wyobrażenie te sięga korzeniami starożytnej Grecji i Persji. W Rzymie bito nawet monety z wizerunkiem cesarzy w towarzystwie Słońca i Księżyca po bokach. W obrazach ukrzyżowania, Słońce przedstawiano jako mężczyznę, zaś Księżyc jako kobietę. Słońce przedstawiano po prawej stronie Jezusa, zaś księżyc po lewej. Można oczywiście tłumaczyć te nieporozumienia brakiem specjalistycznej wiedzy z zakresu historii sztuki, o który trudno winić pasjonatów latających spodków. Są jednak przykłady które bazują na zwykłym oszustwie, w którym nie tyle odsłania się prawdziwszy sens malowidła, a tuszuje jego rzeczywistą wymowę.

Igor Witkowski zachwyca się obrazem "Chrzest Chrystusa", sugerując iż latający spodek wiruje nad jego głową oświetla go słupem światła. Może być to latający spodek, jeśli tylko kosmici jako swojego emblematu używają gołębicy. Oczywiście zbliżenie na rzekomy statek byłoby tu nie na miejscu. Poza tym obraz ten pochodzi dopiero z XVIII wieku, więc nie może odwoływać się do naocznych świadków ukrzyżowania czy jakiś starożytnych źródeł o których nic nie wiemy. Kolejnym matactwem są "promienie lasera skierowane w głowę Matki Boskiej", jakie na obrazie "Zwiastowanie ze św. Emidiuszem" widzi Witkowski. Jednak gdy zrobimy zbliżenie odpowiednich miejsc, których dam głowę że w książce Witkowskiego nie zobaczymy, owe UFO okazuje się otwierającym się niebem pełnym aniołów, a owy laser to promyk po którym zlatująca z nieba gołębica - chyba że jest to super-gołębica z laserem w oczach.

Warszawa zbliżyła się wczoraj do wielkiej tajemnicy. Do stolicy przybył, znany w świecie ufolog Lloyd Pye. Agitator na rzecz czaszki gwiezdnego dziecka - efektu zakazanej miłości przystojnego kosmity z piękną, ziemską kobietą. Mnóstwo tego na rożnych portalach, ja polecam link do tvn-warszawa, z kilkuminutowym wywiadem z Pye'em.

Ludzie opętani wizją której inni nie podzielają, są w stanie połknąć każdy haczyk. Perfidnie wykorzystali to szczwani Meksykanie, podsuwając Pye'owi zdeformowaną czaszkę i rozpętując całą tę historię. Samo znalezienie czaszki ma swoją piękną, romantyczną i zapewne nieprawdziwą legendę. Czaszka została znaleziona przez małą dziewczynkę która ukrywała ją aż do chwili śmierci, przekazując ją na koniec parze Amerykanów. Pye wydawał się dla nich odbiorcą idealnym - poszukiwacz Yeti kwestionujący ewolucję człowieka. Pye od lat głosił że homo sapiens to efekt eksperymentu genetycznego obcych. Czaszka dowodząca tej tezy była dla niego prawdziwym świętym graalem.

Choć czaszkę odnaleziono ponoć w latach 30-tych, na początku nie wzbudziła zbytniego zainteresowania. Czaszka musiała poczekać na obraz obcego do którego dało się ją przypasować. Przedwojenne wyobrażenie istot pozaziemskich znacznie różniło się od dzisiejszych "szaraków", którzy swą popularność zawdzięczają książce "Wspólnota" Whitleia Strieberga. Pye wziął czaszkę w ciemno, ze względu na sam jej wygląd. Praktycznie wszystkie argumenty na jej kosmiczne pochodzenie biorą się z jej wyglądu. Tymczasem w budowie czaszki nie ma niczego co odbiegałoby od znanych nam patologii. Większość tych deformacji tłumaczy wodogłowie, jednak są co do tego spory. Wśród antropologów nie ma natomiast sporów co do tego, że jest to czaszka człowieka. Na zlecenie Discovery oryginał czaszki badał profesor Bill Rodriguez z Forensic Anthropology Facility. Stwierdził, "że nie ma w niej niczego pozaziemskiego, a anomalie które w niej widzimy nie są niczym niezwykłym dla ludzkich czaszek".


Pye wie jednak swoje. Atakuje ekspertów ze swej amatorskiej pozycji. Nasz gość podaje ciekawy argument - otóż twierdzi, że badania DNA wykazały jej pozaziemskość. Czaszka była aż 6-krotnie poddawana testom DNA zawsze z tym samym, niepochlebnym dla Pye wynikiem. Obecność chromosomu Y dowodzi, że dziecko było chłopcem z "ludzkim ojcem" - chyba że kosmici również posiadają chromosom Y. Specjalistyczne badania ustaliły nawet pokrewieństwo zmarłego dziecka z miejscowymi Indianami. O co w takim razie chodzi Pye'owi? Czemu matką dziecka miała być kobieta, a ojcem pozaziemska istota? W czasie pierwszego badania DNA udało się wyseparować jedynie DNA mitochondrialne, dziedziczone wyłącznie po matce, co jest czymś normalnym dla tak starych próbek. Fiasko wyekstrahowania DNA nuklearnego, było dla Pye'a równoznaczne z jego kosmicznym pochodzeniem.

Niestety dla Pye inne badanie dotarło także do DNA jądra komórkowego. Jak sobie z tym poradził? Otóż doszukał się we wstępie do raportu zdania, że czaszkę odnaleziono w jaskini, kiedy w rzeczywistości odnaleziono ją w kopalni. Koniec, według niego to podważa całą analizę DNA. Nie wiem na jakie badania czeka Lloyd Pye, ale ewidentnie wpadł w sidła swojej własnej paranoi. Od niedawna twierdzi już, że materiał genetyczny obcego jest niewykrywalny dla naszych przyrządów, Znów podważać będzie każdy nieprzychylny dla siebie wynik, w oczekiwaniu na coś niemożliwego -  zdanie, "tak, badania wykazały że ojcem był Marsjanin".

Dziś już bez kpin, w końcu poważny temat. Fakt donosi o nieciekawej sytuacji mieszkańców Wawrowic na Mazurach, gdzie "klątwa zabija wszystkich 33-latków". Śmierć jest o tyle uciążliwa, że wykasza mężczyzn w wieku rozpłodowym, co przy starzejących się mazurskich wsiach, jest dodatkowym problemem. Wieś jest naprawdę mroczna szczególnie, że jak pisze autor:

Gdy słońce chowa się za chmurami, świst wiatru złowrogo gra na sztachetach płotów...

Jako samozwańczy ekspert od zjawisk paranormalnych mogę jedynie potwierdzić, że taki wiatr zawsze znamionuje coś złego. Cała historia ma nie mniej mrożący krew w żyłach początek:

Wszystko zaczęło się pod koniec lat 80. Ciągnik, którym jechał Kazimierz Otręba (†33 l.), nagle podskoczył na wyboju i się wywrócił. To było dziwne, bo okolica jest równinną.

Nie do końca rozumiem co w tym wszystkim dziwnego. Czymś dziwnym byłoby dgdyby pagórek ścigał rolnika po polu, rzucając mu się pod koła, o tym jednak nic  nie wiadomo. Kiedy dopatrujemy się zjawisk nadprzyrodzonych każda błahostka nabiera sensu, którego na co dzień nie posiada. Kiedy w wietrzny dzień okno zamyka się z hukiem, to po prostu się zamyka. Niech jednak dzień wcześniej ktoś umrze - wtedy okno trzaska już "dziwnie". Suma sumarum rolnik został przygnieciony i zmarł. Nie inaczej miało się z paroma innymi chłopami z wioski, wszystkich łączył ten sam felerny wiek.

Najsłynniejsza klątwa to oczywiście klątwa Tutanchamona, która dopadła ekipę archeologa Howarda Cartera. Pierwszą ofiarą klątwy był kanarek Cartera zabity przez kobrę. Kilka miesięcy później zmarł Lord Carnarvon, a następnie jego pies. Wtenczas przedwojenny "Fakt" zwietrzył okazję do sensacji, głosząc treść straszliwej klątwy, którą w większości sam wymyślił. Przypadki śmierci w ekipie Cartera tłumaczono zabójczymi oparami które mogły znajdować się w grobowcu. Jest to bardzo mało prawdopodobne. Pobierano już próbki powietrza z zamkniętych sarkofagów i pomimo odnalezienia w nich pewnych ilości amoniaku i siarkowodoru, nie były to stężenia groźne dla człowieka. Kto był zatem protoplastą mumii mszczącej się na odkrywcach? Nie ma żadnej statystycznej różnicy pomiędzy długością życia ludzi z otoczenia odkrywców Tutanchamona, a innymi ekipami archeologicznymi tamtych czasów. Carter zmarł w roku 1939 w wieku 64 lat, a główny winowajca, Douglas Derry który rozwinął mumie faraona z bandaży, aż 87.

Jeśli opisana sytuacja w Wawrowicach nie jest (a zapewne jest) wyssaną z palca fikcją, to winnym całej sytuacji jest nasz zawodny mózg. Pomijanie i zapominanie niepasujących do tezy faktów, naciąganie pozostałych i interpretowanie według z góry założonego wzorca, to standard naszego umysłu. Korelacje przypadkowych zdarzeń, dopatrywanie się zależności tam gdzie ich nie ma i składanie w logiczną całość nie dających się połączyć elementów - oto najbardziej prawdopodobne rozwiązanie każdej klątwy. Ewentualnie racje leży po stronie Faktu:

Cold reading to przede wszystkim szermierką słowną mającą na celu wyciągnięcie od ludzi informacji, a następnie zwrócenie ich w lekko zmodyfikowanej formie. Na tej prostej zasadzie opiera się znaczna cześć psychotroniki, wróżb w cyrkowych namiotach, a przede wszystkim zawodowej pracy medium. Z łatwością znajdziemy artykuły o ogólnych zasadach cold readingu,. My zajmiemy się czymś ciekawszym - praktycznej analizy zimnego odczyty. Na zalinkowanym filmie można obejrzeć seans spirytystycznym, a w nim cold reading w najlepszym wydaniu. Owym medium jest znany sceptyk Darren Brown, pokazujący jak przekonywająco można markować rozmowę z obecnym na sali duchem. Jako że jestem świeżo po ostatnim rozdziale książki Browna "Ticks of the mind", jeśli cokolwiek z niej zrozumiałem powinienem rozszyfrowaniem jej autora. Wpierw jednak krótki seans (z napisami pl - jeszcze raz link).

Brown zaczyna od rzucenia w stronę sali dość konkretnej informacji, iż przemawiająca przez niego osoba zmarła w swoje urodziny lub rocznice. Tym właśnie rożni się sztuka cold reading'u od horoskopu pisanego przez studenta praktykanta w gazecie - jak ognia unika się tu ogólnikowych sformułowań. Całą tajemnicą zimnego odczytu jest ubranie ogólników w bardzo konkretne fakty. Brown pozwala sobie na tak ostry początek z paru względów: 1) nie zwraca się do konkretnej osoby lecz do ogółu 2) w żaden sposób nie precyzuje kim jest ta osoba, ojcem, kolegą, a może znanym nazwiskiem z telewizji 3) używa sformułowania "lub rocznice" - rocznice czego, ślubu, oświadczyn, pierwszego pocałunku, rocznice wybuchu II Wojny Światowej? Gdyby zwracał się do pojedynczej osoby zapewne nie obwarzyłby się na taką informacje, jednak w tak wielkim gronie prawie na pewno ktoś się znajdzie. Dla niej takie trafienie wyda się oczywiście czymś nieprawdopodobnym.

Brown spogląda na kobietę i dostosowuje "jej zmarłego" do jej wieku. Gdyby ofiarą był nastolatek, statystycznie na zmarłego typowano by babcie lub dziadka. Medium rzutem oka sprawdza czy pani ma obrączkę, z dumą stwierdzając "był to mężczyzna z którym byłaś blisko". "Blisko", nie mówi że był jej partnerem, blisko może oznaczać także brata ale i przyjaciela. Charakterystyka zmarłego, iż miał wiele sekretów jest pustosłowiem - o każdym można tak powiedzieć. Są to przygotowane wcześniej zdania, wykorzystywane niezależnie od okazji, słowa wytrychy. Tym bardziej, że określa zmarłego jako nieotwartego, a jednocześnie pogodnego. Podrzuca więc przeciwstawne cechy, przez co zawsze w którąś trafi (z ang rainbow ruse - tęczowy fortel). Mówiąc to wszystko Brown bacznie obserwuje kobietę i jej reakcje. W czasie recytacji kolejnych cech, potakiwanie kobiety sprawia że rozwija i dopełnia opisywaną wątek, zaś brak aprobaty wnet wyczerpuje opis.

Osobną sztuką jest poznanie imienia zmarłego. Absolutnie genialnym zabiegiem Derrena jest "Mówi imię, które chyba nie jest jego". Jeśli trafi, a podane imię należeć będzie do zmarłego, wszyscy zapomną o przedrostku, iż miało być "chyba nie jego". Jeśli nie trafi, będzie mógł przypomnieć, jak zresztą zrobi "tak, tak, mówiłem że to nie on". Podając imiona Brown stosuje technikę shotgunning'u, wyrzuca pewną ilość imion w nadziei że którymś trafi. Nie są bynajmniej przypadkowe: 1) podaje najpopularniejsze imiona, dające największą szanse 2) łączy je w pary o podobnym brzmieniu np Tom i Thomas, co w domyśle sugeruje inne niewypowiedziane odmiany, np Tori czy Tobias 3) wszystkie para w znaczny sposób różnią się od siebie, jeden bazuje na przedrostku "Cha" drugi na "To", ich ewentualne podobieństwo zawęziłoby potencjalną liczbę odmian. Pomimo zdawkowych wskazań Browna, ostatecznie mamy całkiem spory przekrój imion.

Medium pyta znajomej zmarłego czy ma dziwnego zwierzaka. Nie słysząc twierdzącej odpowiedzi, zmienia je na pytanie "czy masz zwierzaka". Tzw "płynny zwrot" to klasyczny przykład wyjścia z tej niezręcznej sytuacji. Dziwnego zwierzaka można rzekomo doprecyzować jako zwierzaka, a gdyby i to nie pomogło w zanadrzu mamy "statuetkę dziwnego zwierzaka", "a może ten zwierzak jest na jakimś obrazku w twoim domu" i tak dalej. Jak widać na koniec wywiadu, wypytywanie o zwierzęta zostało policzone medium jako sukces, mimo iż w istocie było wpadką. A gdyby okazało się, że nie znajdziemy skojarzenia ze zwierzętami na żadnej płaszczyźnie? No cóż, jak mówi Brown, powtarza tylko myśli przybyłego ducha, nie musi wiedzieć o co w nich chodzi. "Szczegółowe domniemania" to ostatnie koło ratunkowe dla takich showman'ów - sugestia, iż wizje mogą dotyczyć zarówno przyszłości jak i przeszłości - i nawet jeśli się nie sprawdzą tu i teraz, ich sens odnajdziemy w przyszłości (co zapewne nie będzie specjalnie trudne).

Nawet kiedy spoglądamy na listę sztuczek jakimi posłużył się Brytyjski magik, efekt wydaje się wciąż niezwykły. Na ekranach monitorów oglądamy wyłącznie "trafienia", większość scen poza kadrem to "pudła" - jak pisze sam Brown, dobre medium w 2-godzinnym spektaklu notuje zaledwie 20 pozytywnych trafień. Szczytowym matactwem jest jednak nie cold, a hot reading - umieszczanie wśród publiczności podstawionych osób. One same często nie wiedzą iż zagrają w tej obrzydliwej grze, są zapraszane przez asystentów psychotroników za pośrednictwem lokalnych gazet po tym jak opisano ich tragedie. Medium recytuje wtenczas całe wydarzenie zrelacjonowane w mediach, oświadczając iż czuje bliską duchowi osobę na sali - często przy zażenowaniu zaproszonej osoby i zachwycie reszty sali.